Istorijat bolnice Meljine

Boka je najpoznatija po velikoj Vojnoj (mornaričkoj) bolnici Meljine koju je sredinom 19. vijeka, na obroncima Savine u blizini nekadašnjeg velikog mletačkog lazareta (karantina) u Meljinama, počela graditi Austro-Ugarska.

Čudo od bolnice u Meljinama

Iako su skoro svi tvrđavski objekti i gotovo svi brodovi na vezovima ili sidrištima u zalivu imali vlastito sanitetsko osoblje i ambulante, moralo se sistematski i ozbiljno prići rješavanju složenijih medicinskih potreba koje su se neminovno javljale u bazi, gdje je bilo nekoliko desetina hiljada vojnika i brojno civilno osoblje.

Impozatni stari mletački karantin iz 1732. u Meljinama je prilagođen novim potrebama i dograđen, ali je vrhunac svega bila gradnja potpuno nove “Carske i Kraljevske tvrđavske bolnice broj 2“ (K.u.K. Festungsspital Nr.2) u Meljinama.

Većina dokumenata o gradnji bolnice izgubljena je tokom Prvog i Drugog svjetskog rata, ali se iz onoga što se još može naći po bečkim arhivima da naslutiti da je Austro-Ugarska otkupljivala zemlju za gradnju i širenje bolničkog kompleksa u Meljinama od polovine, pa sve do početka osamdesetih godina 19. vijeka i da je taj kompleks postepeno rastao.

Festungsspital Nr.2 bila je okosnica medicinskog obezbjeđivanja osoblja Primorske tvrđave Boka u složenijim hirurškim zahvatima i liječenja u slučaju težeg obolijevanja ili povređivanja.

Osim prostorija za smještaj bolesnika, ljekara i medicinskog osoblja, bolnica je imala operacionu dvoranu, niz laboratorija, najmoderniji rendgen uređaj, ambulante, skladišta za materijal i opremu, veliku parnu praonu – vešeraj, čak i sopstvenu malu fabriku leda.

U njoj je radilo nekoliko desetina ljekara opšte prakse i specijalista, te dosta nižeg medicinskog i pomoćnog osoblja. Osim za vojno osoblje, ona je povremeno pružala usluge i za civilno stanovništvo.

Kakav je medicinski kompleks u Meljinama napravila Austro-Ugarska prije skoro vijek i po, svjedoči i podatak da je Vojna bolnica Meljine nakon Prvog svjetskog rata postala glavna Mornarička bolnica Kraljevine Jugoslavije.

Kada je izbio Drugi svjetski rat u Jugoslaviji 1941. godine, Mornarička bolnica Meljine imala je kapacitet od 280 kreveta, a u njoj je radilo 35 ljekara – oficira, 11 civilnih lica i 216 podoficira i mornara.

Bolnicu su tokom rata koristili Italijani i Njemci, a nakon oslobođenja 1945. Meljine su postale jedna od najvećih i najbolje opremljenih vojnih bolnica u nekadašnjoj SFRJ, a koja je, pored ostaloga, imala i posebno odjeljenje za hiperbaričnu medicinu.

Krajem sedamdesetih godina 20. vijeka, dograđen je Centar za liječenje i rehabilitaciju kardiovaskularnih oboljenja. Od 2003. godine, uz samodoprinos građana, pri ovoj bolnici otvoreno je ginekološko-akušersko odjeljenje pa se poslije četiri decenije (od kada je bilo ukinuto porodilište u Herceg Novom) ponovo rađaju Novljani. Prvi put je uveden bezbolni porođaj u Crnoj Gori u ovom porodilištu gdje je za šest godina rođeno 2000 djece.

Ova bolnica je tokom svog postojanja, bez obzira na društvene promjene koje su pratile njeno postojanje i rad, mnogo značila i za stanovništvo ne samo hercegnovskog kraja već i šire. U novim okolnostima njeni djelatnici nastaviti će da veoma profesionalno obavljaju svoju dužnost i njeguju stečeni ugled na zadovoljstvo klijenata.